ارتقای مهارت‌های آموزشی مدرسان یک برنامه آموزشی و ایجاد هماهنگی بین آموزش‌های ارائه شده توسط مجموعۀ استادان، از مواردی است که ضمن ارتقای آموزش‌های ارائه شده، گذر موفقیت‌آمیز برنامه آموزشی را از فرایند ارزشیابی، تسهیل‌ می‌کند. دستیابی به‌‌این هدف مستلزم تبادل نظر و به‌ اشتراک گذاردن یافته‌ها، توسط اعضای هیئت‌علمی برنامۀ آموزشی است. متاسفانه در اکثر مراکز آموزش مهندسی کشور، به‌‌دلایل مختلف، شرایط لازم برای بحث و تبادل نظر در مورد مسائل آموزشی وجود نداشته است. به‌‌عنوان مثال، در جلسات شوراهای آموزشی دانشکده یا دانشگاه، به‌‌دلیل حجم زیاد فعالیت‌های جاری، به‌‌طور معمول فرصت کمی برای پرداختن عمیق‌تر به‌‌چالش‌های آموزشی و بحث در مورد راهکارهای مناسب برای برطرف کردن آنها، وجود دارد. خوشبختانه، برخی از مراکز آموزشی بخشی از ساعات شوراهای خود را به‌بحث و آینده پژوهشی در مورد مسائل و چالش‌های آموزشی، اختصاص داده‌اند. خلاصه اینکه، گرچه آموزشگران مهندسی بخش قابل توجهی از اوقات خود را صرف پژوهش می‌نمایند ولی متاسفانه  نقش پژوهش در آموزش مهندسی، در این فعالیت‌ها بسیار کمرنگ است.

     نسل جوان اساتید، سازندگان فردای آموزش در هر دانشگاه هستند. برای آشنا نمودن این دسته از اعضای هیئت‌علمی با سنت‌های پسندیدۀ آموزشی و همچنین آگاهی از دستاوردهای نوین یاددهی-یادگیری در سطح جهان، تنها نمی‌توان به‌‌فعالیت‌هایی چون برگزاری معدود کارگاه‌های آموزشی بسنده کرد؛ و باید ترتیبی داد که آموزش‌ها حالتی مداوم داشته باشد. دانشکده‌ها و گروه‌های مختلف یک مرکز آموزشی، دارای دو دسته چالش‌های مشترک، و مسائل و مشکلات آموزشی خاصی خود، می‌باشند.

     با‌ توجه به نکات فوق، و برای ایجاد همگرایی هر چه بیشتر در آموزش‌های ارائه شده، پیشنهاد می‌شود که در هر دانشکده «گروه بررسی‌های آموزشی» با شرکت حداقل دو نفر از اساتید پیشکسوت صاحب تجربه در آموزش، به‌‌همراه اعضای هیئت‌علمی جوان‌تر تشکیل شده و طی جلساتی منظم، مسائل و چالش‌های آموزشی مطرح و به‌ بحث گذارده شوند. هدف‌های کلی از تشکیل چنین گروه‌هایی را می‌توان "پژوهش در آموزش  مهندسی" دانست که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1. آشنایی با دستاوردهای نوین جهانی در آموزش مهندسی
2. شناسایی کاستی‌ها و چالش‌های آموزشی و پیشنهاد راهکارها
3. انتقال سنت‌های پسندیده آموزشی، به اساتید جوان‌تر
4. برقراری هماهنگی مطلوب در آموزش‌های ارائه شده در سطح دانشگاه
5. آمادگی برای مشارکت در گروه‌های ارزیابی درونی برنامه‌های آموزشی
6. ارتقاء کیفیت آموزش مهندسی در دانشگاه
7. ...

     بدیهی است که هر گروه بررسی‌های آموزشی، پس از تشکیل هدف‌ها و دامنۀ فعالیت‌های خود را با توجه به‌ نیازهای مرکز آموزشی و دیگر جوانب، تعیین خواهد کرد. پیشنهاد می‌شود که یک یا دو نفر از اساتید پیشکسوت به‌‌همراه معاونت آموزشی دانشکده برگزار کننده این جلسات باشند. نحوۀ برگزاری و اداره جلسات و محتوای بحث‌های آن نیز توسط خود گروه تعیین می‌شود. پیشنهاد می‌شود که نتایج بحث‌های هر جلسه نیز، با نگارش صورت جلسه، مستندسازی ‌شود. این گروه‌ها، بدون مداخله در امور اجرایی آموزشی، پیشنهادات و نظرات مشورتی احتمالی خود را به‌‌دانشکده مربوطه، عرضه می‌کنند. در مواردی که بررسی یک مسئله نیاز به‌صرف وقت بیشتری داشته باشد، یک یا ترکیبی از اعضای یک گروه می‌توانند با در نظر گرفتن چالش مورد بررسی، به‌عنوان یک طرح پژوهشی، به‌بررسی‌های خود عمق بیشتری بدهند. نتیجۀ چنین بررسی‌هایی می‌تواند به‌‌صورت سخنرانی برای جمع وسیع‌تری از اعضای هیأت‌علمی عرضه شده و یا به‌‌صورت مقالۀ پژوهشی در سطح ملی یا بین‌المللی انتشار یابد.

 ح. م.، خرداد 1394

فایل pdf این متن، از لینک مقابل قابل دریافت است.