ورود به حساب کاربری
کرسی یونسکو در آموزش مهندسی
کرسی یونسکو در آموزش مهندسی
تاریخچه
در چند دهه اخیر، و به دنبال عرضه روش‌ها، فرایندها و ابزارهای جدید آموزشی در سطح جهان، آموزش مهندسی نیز به سرعت متحول شده و پژوهش‌های مرتبط با آن به طور وسیعی گسترش یافته است. در چنین شرایطی، آگاهی از تازه‌ترین دستاوردها در زمینه آموزش مهندسی و بومی کردن آنها، با توجه به شرایط ملی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در همین راستا، دانشکده فنی دانشگاه تهران، به‌عنوان مهد آموزش مهندسی کشور، پیشنهاد تأسیس کرسی آموزش مهندسی را به سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) ارائه داد. به دنبال برگزاری جلساتی در کمیسیون ملی یونسکو، در اردیبهشت 1389 پیشنهاد تأسیس کرسی آموزش مهندسی در دانشکدگان فنی دانشگاه تهران، همراه با دلایل توجیهی و مدارک لازم، برای یونسکو ارسال گردید. نامه موافقت با تأسیس کرسی یونسکو در آموزش مهندسی در آذر ماه 1390 دریافت گردید (اینجا). در فروردین 1391 ریاست دانشگاه تهران دکتر حسین معماریان استاد دانشکدگان فنی را، که ایده پرداز و پیگیر تأسیس این کرسی بودند، به ریاست این کرسی منصوب نمود (اینجا). کرسی یونسکو در آموزش مهندسی در تاریخ ششم اردیبهشت ماه 1393 طی مراسمی در سالن ابوریحان دانشگاه تهران، با حضور سرکار خانم ایرینابوکوا، مدیر کل سازمان جهانی یونسکو و ریاست دانشگاه تهران، به‌طور رسمی افتتاح گردید.
- یونسکو، در سال 1397، ضمن تأیید اقدامات صورت گرفته، فعالیت کرسی یونسکو در آموزش مهندسی را برای یک دوره چهارسال دیگر (1401-1397)، تمدید نمود (اینجا).
- یونسکو، یار دیگر در آذرماه 1401 ضمن تأیید مجدد اقدامات و فعالیت‌های کرسی یونسکو در آموزش مهندسی، موافقت‌نامۀ این کرسی را برای یک دورۀ چهار سالۀ دیگر، تا سال 1405 تمدید نمود (اینجا).
اهداف
هدف این کرسی یونسکو ایجاد سیستمی منسجم برای پژوهش، آموزش و بازآموزی، اطلاع‌رسانی، مستند‌سازی در زمینه آموزش مهندسی و تسهیل همکاری بین مراکز علمی و پژوهشگران طراز اول جهانی با اعضای هیئت علمی پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران و دیگر مراکز آموزش عالی کشور و همچنین مراکز آموزش مهندسی در کشورهای منطقه و فراتر از آن است. اهداف خاص این کرسی را نیز به نحو زیر می‌توان خلاصه کرد:
- انجام پژوهش‌های مشترک درباره وجوه مختلف آموزش مهندسی در کشور، شناسایی چالش‌ها و پیشنهاد راهکارها
- راه‌اندازی دوره‌های تحصیلات تکمیلی در زمینه آموزش مهندسی
- گردآوری و نشر داده‌ها و اطلاعات در زمینه پیشرفت‌های جهانی در زمینه آموزش مهندسی
- کمک به تقویت ارتباط بین صنایع و دانشگاه‌ها
- مشارکت در طراحی یک سیستم ملی ارزشیابی آموزش مهندسی
- همکاری نزدیک با یونسکو در زمینه برنامه‌ها و فعالیت‌های مرتب
دامنه فعالیت‌ها
برای رسیدن به اهداف فوق، کرسی یونسکو در آموزش مهندسی فعالیت‌های خود را به‌طور عمده در سه زمینۀ آینده‌پژوهی، ارزشیابی و همکاری‌های ملی و بین‌المللی، متمرکز کرده است.
1. آینده‌پژوهی
- پیگیری تحولات جهانی آموزش مهندسی؛
- شناسایی چالش‌های آموزش مهندسی کشور؛
- ارائه راهکار برای بازنگری برنامه‌های آموزش مهندسی؛
- پیشنهاد برنامه‌ها و درس‌های جدید؛
- ارائه روش‌هایی برای ارتقاء فرایند آموزش؛
- گسترش پژوهش در آموزش مهندسی؛
- نشر یافته‌ها در سطح ملی و بین‌المللی؛
- ارتقاء رتبه جهانی دانشکده فنی و آموزش مهندسی کشور.
2. ارزشیابی
- ارتقاء فرهنگ ارزشیابی و تضمین کیفیت؛
- تدوین شاخص‌ها و ملاک‌های ارزشیابی؛
- پیشنهاد روش‌های تحلیل شاخص‌های ارزشیابی؛
- ارائه راهکار برای رصد کردن بهبود مداوم کیفیت آموزش؛
- پیشنهاد روش‌هایی برای ارتقای روش‌های تدریس و یادگیری؛
- پیشنهاد روش‌هایی برای بهبود فرایند سنجش میزان یادگیری.
3. همکاری‌های ملی و بین‌المللی
- همکاری فعال با مراکز مرتبط در سطح ملی؛
- ایجاد ارتباط موثر با مراکز منطقه‌ای و بین‌المللی مرتبط؛
- ایجاد مرکز منطقه‌ای آموزش مهندسی؛
- پیوستن به پیمان‌های جهانی مرتبط؛
- ارتقاء نقش صنعت در آموزش مهندسی؛
- ارائه خدمات آموزشی و مشاوره‌ای در راستای اهداف کرسی؛
- مشارکت در برگزاری کارگاه‌ها، همایش‌ها، گردهم‌آیی‌ها.
ساختار
ساختار کرسی یونسکو در آموزش مهندسی، بعد از ریاست، متشکل از سه بازوی شورای راهبردی، هیأت مشاوران و کارگروه‌های تخصصی است.
فعالیت‌ها
چکیده فعالیت‌ها و پژوهش‌های صورت گرفته توسط کرسی یونسکو در آموزش مهندسی:
- پژوهش: انجام ده‌ها پژوهش بزرگ و کوچک در زمینه‌های مختلف آموزش مهندسی برای کرسی یونسکو، فرهنگستان علوم، دانشگاه‌ها، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها.
- انتشارات: تألیف چند کتاب و ده‌هامقاله پژوهشی در زمینۀ چالش‌های آموزش مهندسی کشور و نوآوری‌های آموزشی.
- ارزشیابی: طراحی ساختار و تهیۀ استانداردهای لازم برای ارزشیابی درونی و برونی برنامه‌های آموزش مهندسی کشور و اجرای آزمایشی موفقیت‌آمیز آن در چند دانشگاه کشور.
- طراحی آموزشی: طراحی و اجرای چندین درس و کارگاه آموزشی جدید، و بازنگری چند برنامۀ آموزشی موجود. طراحی و اجرای دوره جدید «کارشناسی‌ارشد آموزش مهندسی»
- آموزش: برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی متعدد، در مراکز آموزشی مختلف، به‌منظور ارتقاء حرفه‌ای اعضای هیأت علمی و مهارت‌های یاددهی-یادگیری دستیاران آموزشی مهندسی.
- مشارکت: فعالیت مشترک با مؤسسات و انجمن‌های مرتبط جهت ارتقای آموزش مهندسی کشور. از جمله، همکاری فعال در تأسیس و تهیه ساختار انجمن آموزش مهندسی ایران، مؤسسه ارزشیابی آموزش مهندسی ایران و دفتر ارزیابی کیفیت آموزش پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران.
- همکاری‌ها: انعقاد تفاهم‌نامه همکاری‌های مشترک با دانشگاه‌ها، نظام مهندسی، انجمن‌ها، مؤسسات و سازمان‌های مرتبط. شرکت در فعالیت‌های بین‌المللی یونسکو در کشورهای سوئیس، مالزی و اندونزی. همکاری و شرکت در فعالیت‌های کمیسیون ملی یونسکو.
- ...
...
حسین معماریان
زمستان 1401
