مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری (رایسست)1- کرسی یونسکو در آموزش مهندسی

مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری (رایسست)¹

مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری (RICeST) در سال 1370 بر اساس تفاهم‌نامه منعقده بین فرهنگستان علوم جهان سوم و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در شهر شیراز تأسیس گردید. این مرکز با هدف تأمین مدارک علمی مورد نیاز اعضای هیأت‌علمی، پژوهشگران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی ایران و کشورهای منطقه پایه‌گذاری شده است. از جمله فعالیت‌های مهم مرکز منطقه‌ای می‌توان به برقراری نظام مبادله الکترونیکی اطلاعات بین پژوهشگران ایرانی و کشورهای منطقه، تأسیس انواع پایگاه‌های اطلاعاتی، انتشار گزارش‌های پژوهشی، نشریات علمی و کتاب‌های فارسی و غیر فارسی، حمایت از پژوهش‌های داخلی و منطقه‌ای در حوزه‌های علوم و فناوری، برقراری ارتباط و همکاری علمی با بخش‌های صنعتی، خدماتی و آموزشی برای شناسایی نیازها و تأمین اطلاعات مورد نیاز آنها اشاره کرد.

مرکز منطقه‌ای با به‌کارگیری متخصصانی در حوزه‌های مختلف علوم و فناوری، تولید پایگاه‌های مختلف اطلاعاتی و تأمین انواع مدارک علمی از پایگاه‌های اطلاعاتی مهم جهان، یکی از بزرگترین سازمان‌های ارائه‌دهنده اطلاعات علمی در ایران و در سطح کشورهای منطقه به‌شمار می‌رود. در شرح وظایف و اختیارات این مرکز که در اساسنامه آن گزارش شده است، فعالیت‌های زیر بخشی از اختیاراتی است که مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری برنامه‌ها و خدمات خود را بر اساس آن پایه‌گذاری کرده است:

برقراری ارتباطات الکترونیکی به‌منظور دریافت و ارسال اطلاعات داخلی و منطقه‌ای در حوز‌ه‌های علوم و فناوری
برقراری نظام مبادله الکترونیکی اطلاعات بین محققان ایرانی و منطقه‌ای
تهیه و سازماندهی دانش مکتوب داخلی و منطقه‌ای در حوزه علوم و فناوری
تأسیس انواع پایگاه‌های اطلاعاتی در حوزه علوم و فناوری
انتشار گزارش‌های پژوهشی، نشریات علمی و کتاب‌های فارسی و غیر فارسی در حوزه علوم و فناوری
حمایت از پژوهش‌های داخلی و منطقه‌ای در حوزه‌های علوم و فناوری
برقراری سخنرانی‌های علمی با دعوت از متخصصان داخلی و خارجی
ایجاد زمینه‌های لازم برای جلب همکاری متخصصان ایرانی مقیم خارج از کشور درباره فعالیت‌های مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری
اجرای برنامه‌های علمی و تبادل استاد و دانشجو با دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی داخل و منطقه در قالب مجوزهای قانونی موجود و یا کسب مجوز خاص از مجلس شورای اسلامی
برقراری ارتباط علمی با سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی به ویژه یونسکو، فرهنگستان علوم جهان سوم، سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) و سازمان کنفرانس اسلامی
برقراری ارتباط و تشریک مساعی با بخش های صنعتی، خدماتی و آموزشی برای شناسایی نیازها و تأمین اطلاعات مورد نیاز آنها

در طول سال‌های تأسیس و فعالیت، مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری، راه‌های گوناگونی را برای کسب موفقیت در تأمین نیازهای اطلاعات علمی و فنی پیموده است. موفقیت بسیاری از این برنامه‌ها با به‌کارگیری نیروهای انسانی متخصص، خبره و متعهد تضمین شده است. به کارگیری متخصصان مختلف در حوزه‌های علوم و فناوری، اجرایی شدن بخشی از وظایف و اختیارات این مرکز را تضمین کرده است، به گونه‌ای که امروز مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری بیشترین پایگاه‌های اطلاعاتی را تأسیس نموده، مجلات و کتاب‌های مختلفی را به چاپ سپرده، سخنرانی‌ها و همایش‌های متعددی را برگزار کرده و خدمات اطلاعات علمی و فنی را بدون محدودیت موضوعی در قالب مقاله، کتاب، پایان‌نامه، گزارش‌های فنی و تحقیقاتی، اسناد و مدارک در بین دانشگاه‌ها و مؤسسات داخلی و کشورهای منطقه توزیع نموده است.

از جمله فعالیت‌های مهم رایسست می‌توان به برقراری نظام مبادله الکترونیکی اطلاعات بین پژوهشگران ایرانی و کشورهای منطقه، تأسیس انواع پایگاه‌های اطلاعاتی، انتشار گزارش‌های پژوهشی، نشریات علمی و کتاب‌های فارسی و غیر فارسی، حمایت از پژوهش‌های داخلی و منطقه‌ای در حوزه‌های علوم و فناوری، برقراری ارتباط و همکاری علمی با بخش‌های صنعتی، خدماتی و آموزشی برای شناسایی نیازها و تأمین اطلاعات مورد نیاز آنها اشاره کرد.

پایگاه‌های اطلاعاتی مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری

رایسست از ابتدای فعالیت خود پایگاه‌های اطلاعاتی مختلفی را تأسیس نموده که هر کدام از این پایگاه‌ها می‌تواند بخشی از نیازهای اطلاعاتی کاربران را تأمین نماید. در این پایگاه‌ها امکان دسترسی به متن کامل مقالات مجلات علمی و پژوهشی، علمی ترویجی، مجموعه مقالات کنفرانس‌ها و همایش‌های علمی، کتاب‌های لاتین و فارسی، چکیده طرح‌های تحقیقاتی کاربردی، پایان‌نامه‌های انگلیسی و فارسی، مجموعه استانداردهای جهانی و سایر اطلاعات از قبیل مقالات روزنامه‌ها و... در تمام حوزه‌های موضوعی و به زبان‌های مختلف فارسی، لاتین و عربی از طریق حضوری و غیر حضوری، فراهم شده است. همچنین رایسست قادر است سایر مدارک علمی موجود در پایگاه‌ها معتبر علمی سراسر دنیا را در کوتاه‌ترین زمان ممکن در اختیار کاربران قرار دهد. برخی از خدمات این پایگاه‌ها عبارتند از:

1. دسترسی آسان به نشریات ملی و بین‌المللی (به ویژه کشورهای اسلامی) موجود در رایسست

2. مشاهده فهرست الفبایی نشریات

3. مشاهده فهرست نشریات بر اساس طبقه‌بندی موضوعی

4. مشاهده فهرست مندرجات نشریات

5. مشاهده مشخصات کامل نشریات و وضعیت اعتبار آنها

6. دسترسی به متن کامل مقالات نشریات با استفاده از نام کاربری

7. دسترسی به نسخه‌های مختلف نشریات ( اعم از چاپی یا الکترونیکی)

...

فهرست پایگاه‌های رایسیست

فهرست سامانه‌های رایسیست

علاوه بر موارد فوق، دو فصلنامه(IJISM) International Journal of Information Science and Management به زبان انگلیسی از سال 2003 میلادی توسط مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری منتشر می‌شود.

اطلاعات پایگاه‌ها و سامانه‌های مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری از طریق ویگاه این مرکز قابل دستیابی است (https://ricest.ac.ir)

حسین معماریان، اردبیهشت 1399

[1] کلیه اطلاعات مندرج در این نوشته از وبگاه مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری گرفته شده است (https://ricest.ac.ir)

...

حسین معماریان، اردیبهشت 1399

فایل pdf این متن، از لینک مقابل قابل دریافت است.

444 بازدید