ورود به حساب کاربری
کارگاه آموزشی
اخلاق در آموزش مهندسی
- هدف: شناسایی چالش‌های اخلاقی آموزش مهندسی و پیشنهاد راهکارهایی برای برون رفت از آنها
- سرفصل‌ها: اخلاق حرفه‌ای، دستورالعمل‌های اخلاقی، مکتب‌های اخلاقی، چگونگی توسعه رفتار اخلاقی
- مدرس: دکتر حسین معماریان
چکیده: اخلاق را تمایز بین بدی و خوبی، درست و نادرست و تبعیت از قوانین؛ و یا دستورالعمل‌ها یا راهنمایی هایی می‌دانند که توسط یک نظام ارزشی، مثل عقل، قانون، عرف و یا دین، تعیین شده است. اخلاق مهندسی را نیز می‌توان اصول راهنما و حامی مهندس حرفه‌ای دانست، که استفاده از آنها موجب ترقی و آسایش جامعه می‌شود. با کمی دقت متوجه می‌شویم که اصول اخلاقی، حرفۀ مهندسی را در برگرفته و در هر مرحله از پروژه، اعم از طراحی یا اجرا، مهندسان ممکن است با مواردی روبه‌رو شوند که دارای هر دو جنبۀ فنی و اخلاقی باشد. تا اواخر سده بیستم، مهندسان بیشتر درگیر اموری بودند که امروزه آنها را مسائل اخلاق خرد می‌نامیم. امور خرد اخلاق مهندسی شامل مسائل مربوط به‌رفتارهای شخصی و مسائل داخلی حرفۀ مهندسی است. برطبق آن‌چه در قانون‌های متعدد اخلاق حرفه‌ای آمده است، مسئولیت اخلاقی مهندسان بیشتر بر روابط آنها با مشتریان، کارفرمایان و همکاران، متمرکز است. در اواخر سده گذشته به‌تدریج کمبودهای نگاه درون حرفه‌ای به‌مسائل اخلاقی، آشکار شد. به‌عنوان نمونه، نادیده گرفتن جوانب اجتماعی فناوری، توسعه و گسترش آن و نقش پیامدهای مثبت و منفی آن، مورد انتقاد قرارگرفت. به‌این ترتیب، به‌تدریج دامنۀ اخلاق مهندسی تا امور کلان اخلاقی نیز گسترش یافت. امور کلان شامل پرسش‌های بزرگ درباره فناوری و جامعه است. این امور به‌طورکلی با مسئولیت‌های کلان حرفۀ مهندسی و اثرات اجتماعی و زیست محیطی فناوری و مسیر آیندۀ آن، ارتباط دارد. اصول اخلاقی بر همۀ زمینه‌های آموزش مهندسی نیز حکمفرماست. آموزش مهندسی در کشور ما، به دلایل مختلف، از جمله گسترش کمی بی‌رویه سال‌های اخیر، با چالش‌های اخلاقی متعددی روبروست. مقابله با این چالش‌ها محتاج انتخاب راه‌کارهای مناسب و عزم ملی است.